LÀNG CỔ CASTELNOU SIÊU ĐẸP CỦA PHÁP

Castelnou - Một trong những làng cổ đẹp nhất nước Pháp Nằm cách thành phố Thuir - thủ phủ quận Aspres, 5km và cách thành phố Perpignan, thủ phủ xứ Catalogne Pháp chừng 30km, làng Castelnou nhỏ bé thơ mộng nằm lọt thỏm giữa ba bề rừng núi cao ngất và cây cối xanh um. Để đến được đây, khách tham quan phải băng qua một con đường độc đạo phẳng lì, uốn lượn quanh các sườn núi mà một bên là vách đá dựng đứng và một bên là vực thẳm hun hút. Làng được hình thành từ thế kỷ X, do tử tước de Castelnou xây dựng với tòa pháo đài hình ngũ giác, không đồng đều mà chạy theo những đường viền của gờ đá núi. Vị trí chiến lược của pháo đài được nghiên cứu tỉ mỉ. Ba phía là những dãy núi đá hiểm trở, còn mặt tiền nhìn thẳng ra vùng đồng bằng Roussillon. Từ trên cao, bằng mắt thường sẽ được chiêm ngưỡng cả một vùng núi non và những cánh đồng nho, đào, mơ, mận… xanh mướt. Xa hơn chút nữa, vào ngày đẹp trời thì sẽ được thấy màu xanh lơ ngút ngàn của biển Địa Trung Hải, bởi nếu tính theo đường cò bay thì Castelnou chỉ cách biển chừng vài cây số. Qua năm tháng và các thời kỳ khác nhau, Castelnou đã qua tay nhiều đời lãnh chúa, nhưng luôn được dùng là trụ sở chính quyền của quận và cũng là thành trì để chống lại các cuộc lấn chiếm của vua Majorque từ năm 1285 đến năm 1295 và cuộc chiến giữa tử tước de Castelnou và thống đốc xứ Roussillon vào thế kỷ XVI. Cho đến khi cuộc Cách mạng Pháp nổi dậy vào năm 1789, nơi đây trở thành tài sản chung của xã Castelnou. Năm 1875, một lần nữa tòa pháo đài được bán lại cho tử tước de Satgé và đến năm 1900, tòa pháo đài được cải tổ trùng tu thành một tòa lâu đài tuyệt đẹp duyên dáng. Vào năm 1981, một trận hỏa hoạn đã khiến tòa lâu đài biến dạng, nhưng sau đó vào năm 1987, được bán lại cho một tổ chức S.C.I (Hãng bất động sản dân sự), được trùng tu tôn tạo một cách kỳ công, hiện giờ là nơi đón khách tham quan hàng năm và là nơi triển lãm nghệ thuật tranh ảnh, điêu khắc của các tác giả nổi tiếng trong vùng cũng như của Pháp và thế giới. Xa xa, nằm trên đỉnh một quả đồi phía tây bắc ngôi làng và tòa pháo đài là một tháp canh cao ngất, tháp Castelnou, được xây dựng vào thế kỷ XIII. Ngoài việc cảnh giới cho toàn bộ làng, Tháp còn có tác dụng là phòng thủ tiền tuyến ngăn cản quân địch đánh chiếm những quả đồi phía trước pháo đài. Nó cũng thuộc hệ thống báo động (Tháp tín hiệu) và phòng ngự chống lại thống đốc Roussillon, liên lạc trực tiếp với các lãnh chúa của các làng lân cận trong vùng đồng bằng và với tòa lâu đài Quéribus nằm trên dãy núi Corbière (tòa lâu đài này đã bị bỏ hoang từ lâu, nay đang được trùng tu). Trong làng, khách tham quan không thể không đến với nhà thờ Sainte-Marie du Merceda được xây dựng vào đầu thế kỷ XII, khi mà dân số trong làng đã trở nên đông hơn. Đó là một nhà thờ theo phong cách Romane khiêm tốn, với một gian giữa duy nhất, vòm nhà thờ hình cánh cung gãy và hậu cung hình bán nguyệt. Hình ảnh trang trí được pha trộn giữa màu xanh và màu vàng. Nhà thờ đẹp và quyến rũ nhờ kiến trúc giản đơn bề ngoài của mình. Khuông cửa lớn và cửa sổ hậu cung được xây dựng với sự tụ hợp tinh tế của các màu sắc khác nhau. Các nẹp sắt và bản lề cửa được các kiến trúc sư đánh giá là một trong những thứ đẹp nhất của nền nghệ thuật xứ Roussillon, xứng đáng được giới nghệ thuật quan tâm tìm hiểu một cách đặc biệt. Trong nhà thờ còn có ba nhà nguyện riêng biệt. Đến thăm thành phố Castelnou hôm nay, người ta sẽ được chứng kiến toàn bộ các ngôi nhà nhỏ thấp đều được xây bằng đá, các bức tường dầy cả mét, các khu cửa nhỏ phù hợp để tránh lạnh vào mùa đông và giữ độ mát vào mùa hè. Các lối đi hẹp trơn trượt còn hằn sâu vết tích của những năm tháng xa xưa… Năm 2010, Castelnou gồm 366 dân, và sống chủ yếu bằng ngành du lịch. Vào mỗi thứ ba hàng tuần, du khách sẽ được thưởng thức các sản phẩm địa phương được các tiểu thương dễ mến giải thích tận tâm cặn kẽ từng sản phẩm của họ. Nhiều nhất là rượu vang, một thứ rượu hảo hạng, dầu ô liu, và nhất là mật ong. Nữ văn sỹ Pháp, Adrienne Cazeilles đã viết về Castelnou: “Một vùng đất cằn cỗi và gồ ghề, bị mặt trời mùa hạ thiêu đốt và những cơn gió tramontane nhức nhối đẽo gọt, nơi mà qua vách đá nằm lọt thỏm giữa những con suối sâu, nguồn nước khan hiếm cung cấp nhu cầu tối thiểu cho cuộc sống, nơi mà lớp thực vật cứng đầu và dẻo dai, bền bỉ dùng toàn bộ lớp rễ dày đặc của mình bám chặt lớp đất dưỡng sinh mỏng manh, chúng như được chưng cất từ mùi hương thơm tinh khiết của một lớp khí trong suốt… Một vùng đất của sự chuyển đổi và lối đi nối liền giữa bờ biển Địa Trung Hải rực nắng và đỉnh núi Canigou* cao ngất…”. Castelnou đã được xếp hạng là một trong những làng đẹp nhất nước Pháp và chính phủ gần đây đã cấm xây dựng hay cơi nới bất kỳ một ngôi nhà nào, nhằm bảo tồn đến mức tốt nhất độ cổ xưa và những nét đẹp huyền diệu đậm chất huyền bí của chốn này. (Nguồn: ST)